Umowa faktoringowa – kluczowe elementy i na co zwrócić uwagę
Faktoring to usługa finansowa, która staje się coraz bardziej popularna wśród przedsiębiorców, szczególnie tych, którzy zmagają się z problemem długich terminów płatności. Zamiast czekać na spłatę faktur przez kontrahentów, firma może od razu otrzymać pieniądze od faktora – instytucji finansowej oferującej faktoring. Umowa faktoringowa to więc bardzo ważny dokument, który reguluje relacje między faktorem a przedsiębiorstwem korzystającym z tej usługi. Dlatego przed jej podpisaniem warto dokładnie zapoznać się z jej zapisami, aby zabezpieczyć swoje interesy. Poniżej przedstawiamy Wam podstawowe elementy umowy faktoringowej oraz zwrócimy uwagę na te zapisy, które powinieneś dokładnie przeanalizować przed zawarciem umowy.
Czym jest faktoring?
Na początek krótkie przypomnienie: faktoring to proces, w którym firma (faktorant) sprzedaje swoje wierzytelności (faktury) faktorowi, w zamian za co natychmiast otrzymuje pieniądze, często w formie zaliczki. Faktor zajmuje się odzyskaniem należności od dłużnika (kontrahenta firmy). Istnieją różne rodzaje faktoringu, m.in. faktoring pełny, niepełny czy odwrotny, które różnią się poziomem odpowiedzialności faktora za ściąganie wierzytelności oraz ryzykiem niewypłacalności kontrahenta.
Najważniejsze elementy umowy faktoringowej
- Strony umowy: Podstawowym elementem każdej umowy są strony, które ją zawierają. W przypadku umowy faktoringowej mamy:
- Faktora – instytucję finansową (bank lub firmę faktoringową), która przejmuje wierzytelności.
- Faktoranta – firmę, która korzysta z usług faktora i przenosi na niego swoje wierzytelności.
Należy upewnić się, że w umowie jasno określono, kim są obie strony, oraz czy podano wszystkie niezbędne dane identyfikacyjne.
- Przedmiot umowy: Przedmiotem umowy faktoringowej są wierzytelności, które przedsiębiorstwo ceduje na faktora. W tym punkcie warto zwrócić uwagę, jakie faktury mogą być objęte faktoringiem, czy dotyczy to tylko faktur krajowych, czy również zagranicznych. Ważne jest, aby dokładnie sprawdzić, jakie rodzaje wierzytelności są akceptowane przez faktora.
- Rodzaj faktoringu: Istnieje kilka rodzajów faktoringu, a wybór odpowiedniego modelu ma strategiczne znaczenie dla przedsiębiorcy:
- Faktoring pełny (bez regresu) – faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności dłużnika. W tym przypadku przedsiębiorca nie odpowiada za to, czy kontrahent spłaci należność.
- Faktoring niepełny (z regresem) – faktor nie bierze na siebie ryzyka niewypłacalności dłużnika. Jeśli kontrahent nie spłaci faktury, przedsiębiorca musi zwrócić pieniądze faktorowi.
- Faktoring odwrotny – to specyficzny rodzaj faktoringu, w którym faktor finansuje nie sprzedaż, ale zakupy przedsiębiorstwa.
Przed podpisaniem umowy należy dobrze rozważyć, który rodzaj faktoringu najlepiej odpowiada potrzebom firmy, a także dokładnie sprawdzić, jakie obowiązki i ryzyka się z nim wiążą.
- Kwota finansowania i prowizje: Warto zwrócić uwagę na wysokość finansowania, jaką oferuje faktor. Zwykle wynosi ona 80-90% wartości faktur, a pozostała część jest wypłacana po spłacie należności przez kontrahenta. Ważne jest też sprawdzenie, jakie opłaty wiążą się z faktoringiem. Do najczęstszych należą: prowizja faktoringowa, opłaty dodatkowe – np. za weryfikację kontrahentów, monitorowanie wierzytelności czy raportowanie.
Niektóre umowy mogą zawierać również ukryte opłaty, takie jak kary za wcześniejszą spłatę wierzytelności przez kontrahenta lub opłaty administracyjne. Przed podpisaniem umowy należy przeanalizować, jakie koszty mogą się pojawić w różnych sytuacjach.
- Okres obowiązywania umowy: Okres, na jaki zawierana jest umowa faktoringowa, to kolejny ważny punkt. Może to być umowa terminowa (na określony czas, np. rok) lub bezterminowa (na czas nieokreślony). Ważne jest, aby sprawdzić, jakie są warunki wypowiedzenia umowy oraz z jakim wyprzedzeniem należy to zrobić. Zwrócenie uwagi na ten zapis jest istotne, ponieważ w niektórych przypadkach zerwanie umowy przed czasem może wiązać się z dodatkowymi opłatami lub karami.
- Weryfikacja kontrahentów: Niektórzy faktorzy zastrzegają sobie prawo do wcześniejszej weryfikacji kontrahentów, zanim zdecydują się na objęcie ich wierzytelności faktoringiem. Warto sprawdzić, jakie zasady obowiązują w danej umowie i czy faktor może odmówić przyjęcia faktury do faktoringu, jeśli uzna kontrahenta za ryzykownego.
- Kwestie windykacyjne: W umowie powinno być jasno określone, kto odpowiada za proces windykacji w przypadku opóźnienia lub braku zapłaty przez kontrahenta. W przypadku faktoringu pełnego odpowiedzialność ta spoczywa na faktorze, natomiast w faktoringu niepełnym faktor może wymagać od faktoranta współpracy lub pokrycia kosztów związanych z windykacją.
Na co zwrócić szczególną uwagę przy zawieraniu umowy faktoringowej?
Podczas analizy umowy faktoringowej warto skupić się na kilku ważnych kwestiach, które mogą mieć istotny wpływ na bezpieczeństwo finansowe przedsiębiorstwa.
- Niektóre umowy mogą zawierać zapisy, które utrudniają lub wręcz uniemożliwiają szybkie rozwiązanie współpracy. Sprawdź, czy umowa przewiduje elastyczne warunki wypowiedzenia, zwłaszcza jeśli korzystanie z usług faktora okaże się nieopłacalne.
- W zależności od rodzaju faktoringu, odpowiedzialność za niewypłacalność kontrahenta może spoczywać na faktorze lub faktorancie. Warto dokładnie przeanalizować, kto ponosi ryzyko w przypadku, gdy dłużnik nie spłaci faktury i jakie są możliwości odzyskania należności w takim przypadku.
- Nie każdy kontrahent może być objęty faktoringiem. Warto upewnić się, jakie są kryteria oceny dłużników i jakie mogą być konsekwencje odrzucenia faktur przez faktora. Jeśli Twoja firma współpracuje z kontrahentami o niepewnej sytuacji finansowej, może to ograniczyć możliwości korzystania z usług faktoringowych.
- Niektóre umowy faktoringowe mogą zawierać dodatkowe, ukryte opłaty. Zawsze warto szczegółowo przestudiować tabelę opłat i prowizji oraz dopytać o wszelkie niejasne kwestie, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
Przy odpowiednim podejściu i dokładnej analizie warunków umowy, faktoring może stać się skutecznym rozwiązaniem dla firm, które chcą skoncentrować się na swoim rozwoju, zamiast borykać się z problemami płynności finansowej. Niezależnie od wybranego faktora, ważne jest, aby przedsiębiorcy dokładnie zapoznali się z ofertą, przemyśleli wszystkie aspekty umowy, a w razie wątpliwości, skonsultowali się z ekspertem finansowym. O tym jak powinna wyglądać umowa faktoringowa, przeczytasz na https://pragmago.pl/porada/umowa-faktoringowa-jak-powinna-wygladac/ – stronie jednej z największych firm tego typu, a także będziesz mógł skontaktować się z doradcą w razie dokładniejszych pytań.